Γενικά

Ο σκοπός του μαθήματος είναι να εισάγει τους μεταπτυχιακούς φοιτητές που θα το παρακολουθήσουν σε βασικές τεχνολογίες γνώσεων. Το μάθημα ανήκει στην γενικότερη περιοχή της Τεχνητής Νοημοσύνης και πιο συγκεκριμένα της Αναπαράστασης Γνώσης και του Λογισμού (Knowledge Representation and Reasoning).

Η έμφαση του μαθήματος φέτος θα είναι σε Αναπαράσταση Γνώσης και Λογισμό στον Παγκόσμιο Ιστό, δηλαδή στο Σημασιολογικό Παγκόσμιο Ιστό (Semantic Web). Θα μελετήσουμε τις θεμελιώδεις αρχές του Σημασιολογικού Παγκόσμιου Ιστού, σχετικές τεχνολογίες που αναπτύχθηκα πρόσφατα και ενδιαφέροντα παραδείγματα εφαρμογών. Έτσι θα μελετήσουμε σε βάθος μια σύγχρονη ερευνητική περιοχή που είναι ιδιαίτερα παραγωγική τα τελευταία χρόνια και φιλοδοξεί να αλλάξει ριζικά αυτό που σήμερα είναι ο Παγκόσμιος Ιστός.

Το μάθημα απευθύνεται σε φοιτητές που έχουν παρακολουθήσει ήδη προπτυχιακά μαθήματα Τεχνητής Νοημοσύνης (για παράδειγμα το μάθημα Τεχνητή Νοημοσύνης ή Λογικού Προγραμματισμού του Τμήματος μας), Βάσεων Δεδομένων (για παράδειγμα το μάθημα Σχεδίαση και Χρήση Βάσεων Δεδομένων του Τμήματος μας) και έχουν εξοικείωση με τεχνολογίες του Διαδικτύου και του Παγκόσμιου Ιστού. Το μάθημα θα είναι ένα μείγμα θεωρίας (για να ακονίζουμε το μυαλό μας!) και πράξης (για να πάρουν φωτιά τα πληκτρολόγια!).

Ύλη του Μαθήματος (στα Αγγλικά όπως και οι διαφάνειες των παρουσιάσεων)

1. The vision of the Semantic Web. The role of semantics and ontologies. Applications of Semantic Web Technologies.
2. The Resource Description Framework  (RDF and RDFS)
3. The query language SPARQL
4. Description logics
5. The Web Ontology Language (OWL)
6. Ontology Engineering
7. Rule languages for the Semantic Web

Βαθμολογία  

• Εργασίες που θα περιλαμβάνουν τη λύση θεωρητικών προβλημάτων και την
    υλοποίηση λογισμικού: 80%

• Παρουσίαση (σε ομάδες των 2 ατόμων): 20%
  
   

Βιβλιογραφία

Κύρια Βιβλιογραφία:

• Pascal Hitzler, Markus Krötzsch, Sebastian Rudolph. Foundations of Semantic Web Technologies. Chapman & Hall/CRC, 2009. (book description)
   

• Grigoris Antoniou and  F. van Harmelen. A Semantic Web Primer. MIT Press, 2004. Ελεύθερα διαθέσιμο από τον πρώτο συγγραφέα στο http://www.csd.uoc.gr/~hy566/SWbook.pdf Δείτε επίσης την σελίδα του βιβλίου http://www.ics.forth.gr/isl/swprimer/.
   

• Άρθρα από τη σχετική βιβλιογραφία και ιδιαίτερα από τα κορυφαία συνέδρια της περιοχής 
  • International Semantic Web Conference (http://iswc.semanticweb.org/ )
  • European Semantic Web Conference (http://www.eswc2008.org/ )
  • International World Wide Web Conference (http://www.w3.org/Conferences/Overview-WWW)
     
• Υλικό από εξειδικευμένες ιστοσελίδες και ιδιαίτερα την http://www.w3.org/2001/sw/ (The W3C Activity on the Semantic Web).

Άλλες πηγές:

• Dean Allemang and James Hendler. SEMANTIC WEB FOR THE WORKING ONTOLOGIST: Effective Modeling in RDFS and OWL. Elsevier Science & Technology Books, May 2008. (book description)
• Heiner Stuckenschmidt and Frank van Harmelen. Information Sharing on the Semantic Web. Springer, 2005.
• Asunción Gomez-Perez, Mariano Fernandez-Lopez and Oscar Corcho. Ontological Engineering: With Examples from the Areas of Knowledge Management, E-Commerce and the Semantic Web, 2nd edition, Springer, 2007.
• John Davies, Dieter Fensel, Frank van Harmelen and Frank van Harmelen (editors). Towards the Semantic Web: Ontology-Driven Knowledge Management. John-Wiley, 2003.
• John Davies, Rudi Studer and Paul Warren (editors). Semantic Web Technologies: Trends and Research in Ontology-based Systems: Trends and Research. John-Wiley, 2006.
• Franz Baader, Diego Calvanese, Deborah McGuinness, Daniele Nardi and Peter Patel-Schneider. The Description Logic Handbook: Theory, implementation and applications.  Ελεύθερα διαθέσιμο στην ιστοσελίδα http://www.inf.unibz.it/~franconi/dl/course/dlhb/home.html.